nawiasem mówiąc
  • kilka pytań
    12.01.2015
    12.01.2015
    Szanowna Poradnio!
    Mam kilka pytań. Czy przy mimo tego, że następuje cofanie przecinka? Czy możemy postawić obok siebie dwa nawiasy? Czy o paraboli możemy mówić jako o środku stylistycznym?
    Gorąco pozdrawiam :)
  • kompania
    18.06.2001
    18.06.2001
    Szanowne Panie i Szanowni Panowie z PWN!
    Postanowiłem skorzystać z tej nowoczesnej formy łączności z Wydawnictwem, aby wyjaśnić nurtujący mnie problem. Chodzi mi o odmianę rzeczownika kompania (w znaczeniu 'pododdział wojskowy'). Jaka będzie forma tego rzeczownika w dopełniaczu liczby mnogiej?
    1. „Słownik ortograficzny języka polskiego wraz z zasadami interpunkcji”, PWN 1986, na stronie 408 podaje „tych kompanii” (przez dwa i).
    2. „Mały słownik języka polskiego”, wydanie X, 1993 r., na stronie 330 podaje „kompania ż, I, DCMs. – nii” ( przez dwa i).
    Z wyjaśnień na stronie XIII pkt. II/5 wynika, że -nii jest stosowane tylko dla liczby pojedynczej (brak dopisku „lm” ). Wobec tego forma tych kompanii jest zła.
    Jak rzeczywiście powinna wyglądać odmiana rzeczownika kompania w dopełniaczu liczby mnogiej?
    Życzę dalszych sukcesów w nowych uwarunkowaniach ekonomicznych.
    Kazimierz Garsztkowiak
  • końcówki fleksyjne przy symbolach matematycznych
    6.12.2015
    6.12.2015
    Szanowni Państwo!
    Prowadzę zajęcia, na których jest dużo matematyki. Korzystamy z indeksów oznaczonych literami. Wskazując element mówimy „element enty”, co zapisujemy „n-ty”. Często musimy wskazać element następny, „en plus pierwszy”, co zapisujemy „(n + 1)-szy”. Mówimy też o potędze „entej” (o wykładniku n) i potędze „en plus pierwszej” (o wykładniku n + 1). Czy taki zapis i sposób nazywania elementów jest poprawny?
    Łącząc wyrazy szacunku
    Krzysztof Simiński
  • Księga Wyjścia
    7.01.2008
    7.01.2008
    Księga Wyjścia w scs. to Izchod. Po polsku jednak mamy inny przedrostek (rdzeń, nawiasem mówiąc, też), a pol. słowo zejście z przedrostkiem z- kontynuującym chyba zarówno ps. iz-, jak i s(n)- znaczy ‘zejście z góry’ lub ‘zejście się razem’. Dlaczego tak jest? Skąd w ogóle wzięło się owo wy-?
  • kwintylion
    28.11.2006
    28.11.2006
    Wielkie liczby, takie jak milion, bilion czy trylion, w dopełniaczu przyjmują końcówkę -a. Tymczasem bardzo duża liczba słowników dla słowa kwintylion podaje oboczność -a a. -u (np. Uniwersalny słownik języka polskiego) lub wyłącznie -u (Wielki słownik ortograficzny). Tylko jeden słownik ortograficzny podaje wyłącznie D. -a. Krótkie śledztwo przy użyciu wyszukiwarki Google potwierdza jednak, że kwintylion odmieniany jest wyłącznie na -a. Czy kwintylionu można potraktować jako błąd?
    Pozdrawiam
  • Lew
    20.01.2003
    20.01.2003
    Szanowny Panie Profesorze,
    Jak należy napisać: toczy się sprawa przeciwko Lwu, czy Lwowi? Prasa i telewizja używają tylko pierwszej formy, gdy tymczasem nowy słownik ortograficzny przy haśle Lew podaje formę celownika Lwowi.
    Drugi problem to słowo prefiks, które używane jest również w pisowni prefix, i to w telewizji publicznej. Która forma jest poprawna?
    Pozdrawiam –
    Janusz Gramse
  • ładny mężczyzna?
    11.09.2002
    11.09.2002
    Czy poprawne jest sformulowanie ładny mężczyzna? Koleżanka twierdzi, że nie, że słowo ładny odnosi się tylko do kobiety. W przypadku mężczyzny należy powiedzieć przystojny. W moim odczuciu przystojny oznacza ogólny wygląd, raczej określa sylwetkę, natomiast ładny, podobnie jak i w odniesieniu do kobiety, określa raczej twarz. Dziękuję za informację.
  • łycha
    16.05.2002
    16.05.2002
    Dlaczego duża łyżka to łycha, a nie łyha? Przecież ż powinno wymieniać się na h.
  • mania i Dania
    4.12.2005
    4.12.2005
    Czy jest jakaś zasada wymowy zbitki ni wewnątrz wyrazu? Przykładowo: [ańoł] czy [ańjoł]? [amońak] czy [amońjak]? [mańera] czy [mańjera]? [końak] czy [końjak]? [interweńować] czy [interweńjować]? Jeżeli chodzi o zakończenie wyrazów na -nia, to problemów raczej nie ma. Ale jeżeli chodzi o wymowę tej zbitki wewnątrz wyrazu, nigdzie nie znalazłem informacji na ten temat. Czyżby polegało to na intuicyjnym rozpoznawaniu, który wyraz jest polski, a który obcego pochodzenia?
  • megahipersuperokazja
    22.12.2012
    22.12.2012
    Szanowna Poradnia,
    od niedawna na stacjach paliw pojawił się w sprzedaży mega hot dog. I znów owe nieszczęsne, ale ekspansywne, jak widać, cząstki obce nie chcą się kleić do innych słów. Czy łączyć je, jak nakazuje odpowiednia reguła, a jeśli, to jak łączyć? A jak w promocji dołożą jeszcze mega coca-colę oraz mega de volaille'a… Można nie jeść, nie pić, ale zapisać jakoś trzeba.
    Z poważaniem
    Aleksander Durkiewicz
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego